Hoe breng je inhoud in je geïmproviseerde scènes

                                   Hoe breng je inhoud in je scènes?
                                     
                                            Over inhoud in de lengte versus  in de breedte

“Als theatermaker of acteur ben je op de eerste plaats bezig met het overbrengen van een verhaal, dat is altijd mijn uitgangspunt”. Zo begon de master class van een bij Tryater verbonden actrice en theatermaakster. En daar ben ik het ook nog steeds erg mee eens. Zelfs als je een abstracte beleving over wilt brengen moet dat gedekt worden door een verhaal of premisse* (*grondig doorgedacht basis idee van je voorstelling).  Als docent of speler in improvisatie stel ik mezelf ook altijd de vraag ’wat is het verhaal dat ik hier aan het vertellen ben’?  

Van Sonja Hoedeman leerde ik dat je een verhaal kan vertellen in de breedte of in de lengte. Dit begrip maakt dat ik als maker docent of speler bewust aandacht kan geven aan een van deze elementen. Wanneer je aan beide elementen evenveel aandacht biedt krijg je de beste inhoud.

Inhoud in de lengte, alles wat vanuit het hier en nu verhaal maakt in de toekomst. Stel je voor je staat op een meetlat. Waar je staat is het hier en nu. Met iedere stap die je vooruit zet in het verhaal geef je aandacht aan de lengte van het verhaal. Je speelt in de lengte wanneer je focus ligt op de reis die het personage doormaakt. Termen die het verhaal in de lengte verder helpen zijn bijvoorbeeld: en toen,  en daardoor,  totdat uiteindelijk en  de volgende logische stap is.. . Wanneer je lengte wil maken in je verhaal zijn er twee tools  die onmisbaar zijn: editing en verhaalstructuren. Editing in tijd en locatie zijn regie ingrepen die een het verhaal helpen in de lengte zoals: even later in herberg de blauwe berg of ondertussen in de keuken van mevrouw Harmsen.  Verhaalstructuren zijn stappenplannen die je helpen een verhaal in de lengte beter te maken. Voorbeelden zijn de story spine van Ken Adams structuur, de reis van de held van Joseph Cambel of het aristotelisch drama.
 
Inhoud in de breedte, alles wat informatie geeft over de waarom van het verhaal. Stel je voor je staat weer op die meetlat maar in plaats van een stap naar voren te zetten zet je een stap richting je publiek. In een terzijde vertel je ze waarom je de volgende stap wilt zetten. Je speelt in de breedte wanneer je focus ligt op het overbrengen van de beweegredenen (psychologie) van het personage. Je blijft meestal in het hier en nu of je terug gaat in de tijd. Wanneer je in de breedte wilt spelen heb je de volgende tools nodig: acteertechnieken en editing. De acteer technieken heb je nodig om het publiek op een geloofwaardige en congruente wijze te laten zien wat het personage doormaakt. De editingtechnieken in de breedte zetten het personage in situaties die zijn eigenschappen aan het licht brengen, iets vertellen over zijn verleden of het personage iets over zichzelf laten zeggen. Vb: Henk weigert stellig pindakaas te eten, wat de vraag op roept waarom dan. Een speler maakt een editing waarbij we Henk zien die onder dwang van zijn vader pindakaas moet eten. De eerst nog door het publiek als vreemd ervaren keus van Henk is ineens logisch en wekt sympathie op.
 
Veel plezier hiermee en bedenk je bij je volgende geïmproviseerde scène: ”zijn lengte en breedte goed in balans”?

---