Kijkt Apeldoorn wel kritisch naar Kunst en Cultuur?

Kijkt Apeldoorn wel kritisch naar kunst en cultuur?
 
Deze maand een echte opinieblog.
In zijn artikel:  ‘Meer geld voor de culturele elite’  pleit Coen Simon voor meer kritische kunstkijkers en vooral een culturele elite die met kennis en wetenschappelijke onderbouwing vertelt wat goede kunst is. Hij zegt dat er over smaak wel degelijk te twisten valt: “Ik ben ervan overtuigd dat we de verbeelding opnieuw aan de macht kunnen helpen. Tegen de defaitistische tijdgeest in, waarin een collectief onbehagen wordt aangejaagd door het beeld van een neoliberale bulldozer die met zijn marktwerking de cultuur naar zijn onafwendbare ondergang schuift.” Het artikel intrigeerde me en ik vroeg me af; hoe staat dat er eigenlijk voor in Apeldoorn? Kritisch zijn betekent namelijk niet dat je iemand het succes niet gunt, eerder dat je ziet dat iets ten onrechte door een tekort aan kennis wordt aangeprezen en je dat iets beter kan en moet. Als ik recensies lees op lokale media als Apeldoorn direct of weblogs over bijvoorbeeld voorstellingen of festivals, dan lees ik dat met name de hoeveelheid publiek als graadmeter voor kwaliteit gebruikt wordt. Er komen veel mensen op af dus het moet wel goed zijn. Als je het daar niet mee eens bent, dan ben je al snel zuur, want het gros vond het toch leuk? Maar als ik  weer lees hoe het bevrijdingsfestival in Apeldoorn (dat op mij en mijn vrouw over kwam als een vluchtelingenkamp) zonder onderbouwing anders dan het bezoekersaantal de hemel in wordt geprezen, dan jeukt mijn toetsenbord. Wees toch eens wat meer kritisch!
Maar kritisch zijn is niet makkelijk. Los van het risico dat je het stempel ’die ene zure’ op je hoofd krijgt, moet je het kunnen onderbouwen. Het is ook makkelijker om een voorstelling aan te prijzen (zeker als je het kaartje gratis gekregen hebt) dan om er een kritisch stuk over te schrijven. Iemand die positief is in een review, wordt veel minder vaak tegen gesproken. De oplossing hiervoor is scholing en oefening. Probeer de volgende keer als je een review op social media plaatst over een voorstelling of evenement, je mening te onderbouwen met behulp van de volgende vragen:

• Ben ik wel kritisch? Want kritischer kijken naar kunst begint vooral bij jezelf. Was het echt zo slecht of zo geweldig en waarom dan?
• Heb je je mening wel persoonlijk gemaakt? Natuurlijk is het heerlijk om namens de massa te praten. “het is geweldig” of “het is slecht”. Ik heb me daar ook wel eens schuldig aan gemaakt. Maar wat verandert er aan je mening als je het houdt bij wat jij als toeschouwer beleefd hebt en op welk moment? Bijvoorbeeld: “Ik kreeg de indruk dat er geen moeite was gestoken in de aankleding”. Ik vind het sterker om  jouw persoonlijke beleving terug te lezen, dan geef je ook ruimte aan mensen die het anders hebben beleeft.
• Koppel je beleving aan dat wat je kan zien. Bijvoorbeeld: “De ingang van het festival terrein werd geflankeerd door een hoge praktische steigertoren, een wikkeldoek met de regels en twee beveiligers. Ook op het terrein zelf ontbrak een thematische universele aankleding.”
• Koppel het dan (als je kan) aan kennis. Bijvoorbeeld: “Door het ontbreken van universele thematische aankleding en of een verwelkoming bij de poort (bijvoorbeeld door acteurs) oogt het festival als een commodity en niet als een unieke beleving.”
• En kom dan pas met je oordeel. Bijvoorbeeld: “Door de drukte van de over elkaar buitelende kinderen, de rijen voor die enkele muntjes kassa en het gebrek aan universele aankleding op een kale vlakte kwam het festival me over als een chaotisch vluchtelingenkamp. Daarbij voelde ik me er als toeschouwer niet gezien, opgejaagd en onrustig. Dergelijke festivals die vooral voorzien in de behoefte om met bekenden bier te drinken in de zon (waar niks mis mee is) hebben met cultuur weinig meer te maken. Ik heb behoefte om geïnspireerd te worden door festivals met een sterke culture, theatrale of artistieke kern (zoals De Parade, Oerol of Hoogte80-festival in Arnhem.) Ik zou volgend jaar niet opnieuw naar het bevrijdingsfestival Apeldoorn gaan.”

Dus omarm de criticus, like de zuurpruim en stel vragen.